فروشگاه اینترنتی پخش زنده گالری تصاویر آرشیو پرسش و پاسخ بانك صوت کتابخانه ارتباط با ما صفحه اصلي
  جمعه  31 فروردين 1403 - الجمعه  9 شوال  1445 - Fri  19 Apr 2024
منوی سایت    
صفحه اصلی   آرشيو  > اخلاق و اجتماع > رساله مختصري از مرحوم بيدآبادي در سير و سلوک الي الله

رساله مختصري از مرحوم بيدآبادي در سير و سلوک الي الله


رساله مختصري از مرحوم بيدآبادي در سير و سلوک الي الله

 حضرت علامه سيد محمد حسين طهراني در کتاب روح مجرد مي فرمايند: آقا محمّد بيد آبادي از عرفاءِ مشهور است و صاحب مقامات و درجات . رحلتش در سنه 1197 هجريّه قمريّه است . و حقير كراراً بر سر مزارش رفته‌ام . و مراد از بيد آبادي بطور مطلق اوست . و امّا آقا محمّد جواد بيد آبادي از عرفاءِ زمان اخير بوده است ، استاد والد صدّيق مكرّم حاج محمّد حسن شركت است . آقاي حاج محمّد حسن دام توفيقه گفتند : مرحوم پدر ما مي‌گفت : آقا محمّد جواد بيد آبادي را كسي نشناخت ؛ و خود مرحوم بيد آبادي يك بيت سروده بود كه مرحوم پدرم يادداشت كرده بود :

صد گنج نهان بود مرا در دل و ياران

 

ناديده گرفتند كه اين خانه خراب است

باري ، مرحوم آقا محمّد بيدآبادي كه به بيدآبادي بزرگ معروف است مطالبي جالب ودلنشين دارد ، و هنگامي‌ كه حقير در نجف أشرف بودم براي خود استنساخ نمودم . سپس معلوم شد مرحوم علاّمه طهراني شيخ آقا بزرگ كه استاد حقير در فنّ درايه و حديث و  اجازات بودند در كتاب « الذّريعه» ج 12 ، ص 283 در تحت عنوان « رِساله‌ فـي السَّيـرِوالسّلوكِ * فارسية لآغا مُحمّدٍ البيد اباديّ أيْضاً كَتَبها مُراسلَة إلـي بعضِ تَلاميذِة » ذكر كرده‌اند . و چون از طرفي مختصر است و از طرف ديگر حاوي مطالب عميقه است ، ما عين آن را در اينجا براي مزيد بهرمندي مطالعه كنندگان ارجمند مي‌آوريم :

‹‹‌ بسم‌‌اللـه‌الرّحـمن‌ الرّحيم‌‌ و به‌ نستعيـن

بيد آبادي گويد :

يا أخي و حَبيبـي ! إ نْ كُنتَ عَبدَ اللـهِ‌ فارْفَعْ هِمَّتك ، و كِلْ علَي اللـهِ أمرَ ما يُهِمُّك !

تا تواني همّت خود را عالي نما ، لأنّ الـمرْءَ يطيـرُ بـهمَّته كما أنّ الطّيـرَ يطيـرُ بـجَناحَيه .

غلام همّت آنم كه زير چرخ كبود         

 

زهر چه رنگِ تعلّق پذيرد آزاد است

هر چه در اين خانه نشانت دهند        

 

گر نستاني به از آنت دهند

يعني به تأمّلات صحيحه و كثرت ذكر موت ، خانه دل را از غير حقّ خالي گردان ! يك  دل داري ؛ يك دوست بس است تو را ! ألَيْسَ اللـهُ بِكَافٍ عَبْدَهُ . و مَا جَعَلَ اللـهُ لِرَجُلٍ مِن قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ .

در دو عالم گر تو آگاهي از او 

 

از چه بد ديدي كه در خواهي از او 

الهي زاهد از تو حور مي‌خواهد قصورش بين       

 

به‌ جنّت مي‌گريزد از‌‌ درت‌ يا ربّ شعورش بين

مَا عَبَدْتُكَ خَوْفًا مِنْ نارِكَ وَ لا طَمَعًا فـي جَنَّتِكَ ، بَلْ وَجَدْتُكَ أهْلاً لِلْعِبادَة فَعَبَدْتُكَ .

هر دو عالم را به يك بار از دل تنگ برون كرديم تا جاي تو باشد . و تحصيل اين كار به هوس نمي‌شود ؛ بلكه تا نگذري از هوس نمي‌شود . أبَي اللـهُ أ نْ يُجْريَ الأمورَ إلاّ بِأسْبابِها . و الأسبابُ لا بُدَّ مِن اتِّصالِها بـمُسبِّباتِها . و الاُمورُ العِظامُ لا تُنالُ بِالـمُنَي ،  و لا تُدرَكُ بالـهَوَي ؛ و اسْتَعينوا فـي كُلّ صَنْعه بِأرْبابِها ، وَ أتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أبْوَابِهَا ؛ فإنّ التَمنّيَ‌ بِضاعَه الـهَلكَي .

آئينه شو جمال پري طلعتان طلب         

 

جاروب كن تو خانه و پس ميهمان طلب

چو مستعدّ نظر نيستي وصال مجو      

 

كه جام جم نكند سود وقت بي‌بصري  

بايد اول از مرشد كلّ و هادي سبل هدايت جسته ، دست تولّي به دامن متابعت ائمّه هدي عليهم‌السّلام زده ، پشت پا به علائق دنيا زني و تحصيل عشق نمائي ؛ قُلِ اللـهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ .

عشق مولي كِيْ كم از ليلي بود        

 

محو گشتن بهر او أولي بود                          

حاصل عشق همان بس كه اسير غم او TD>

 

دل به جائي ندهد ميل به جائي نكند  

پس هموم خود را همّ واحد ساخته با جدّ و جهد تمام پا به جادّه شريعت گذارد وتحصيل ملكه تقوي نمايد ، يعني پيرامون حرام و شبهه و مباح قولاً و فعلاً و حالاً و خيالاً واعتقاداً نگردد تا طهارت صوري و معنوي حاصل شود كه شرط عبادت است ، و اثري ازعبادت مترتّب شود و محض صورت نباشد . إنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللـهُ مِنَ الْمُتَّقِيـنَ .« وَ لَن تُقْبَلَ نَفَقاتكُمْ إن كُنتُمْ قَوْمًا فاسِقيـنَ .» « وَ ما مَنَعَهُ عَن قَبولِ صَدَقاتِهِم إلاّ كَوْنُهُمْ فاسِقيـنَ .» « لَن يُقْبَلَ عَمَلُ رَجُلٍ عَلَيهِ جِلْبابٌ مِن حَرام .»«مَن أكلَ حَرامًا لَن يَقْبَلَ اللـهُ مِنْهُ صَرفًا ولا عَدلاً.» وَتَركُ لُـقمه‌ حَـرامٍ أحَبُّ إلَي اللـهِ مِن ألفَيْ رَكعه تَطوُّعًا ، وَ رَدّ دانِقٍ مِن حرامٍ تَعْدِلُ سَبعيـنَ حِجَّه مَبـرورَه .

 و به تدريج حوصله فهم وسيع شود . وَ مَـن يَتّقِ اللـهَ يَجْعَلْ لَهُ فُرقانًا  *. وَ اتَّـقـوا اللـهَ وَعَلِّمُكُمُ اللـهُ . در اين وقت دقيقه‌اي از وظائف و طاعات مقرّره واجبه و مندوبه را فروگذارننمايد تا به مرور ، روح قدسي قوّت گيرد . وَ نَحنُ نُؤيِّدُ روحَ القُدْسِي بِالعَمَل الصّالِحِ ؛ وَ العملُ الصّالِحُ بَعضُهُ مِن بَعضٍ . و شرح صدري بهم رسد . و پيوسته نور عبادات بدني و نور ملكات‌‌ نفسي‌ تقويت يكديگر نموده نُورٌ عَلَي نُورٍ شود ؛ الطّاعه تَجُرُّ الطّاعه . و احوال سابقه در اندك زماني به مرتبه مقام رسد و ملكات حسنه و اخلاق جميله حاصل شود و عقائد حقّه را رسوخ كامل بهم رسد ، و ينابيع حكمت از چشمه دل به زبان جاري گردد ، و به كلّي رو از غير حقّ بگرداند .

در اين هنگام هرگاه از زمره سابقين باشد ، جذبه عنايت او را استقبال كند و خودي اورا گرفته در عوض ، ما لا عيـنٌ رَأتْ وَ لا اُذُنٌ‌ سَمِعَتْ و لا خَطَرَ علي‌ قَلبِ بَشرٍكرامت فرمايد . وحقيقت إنّكَ لاَ تَهْدِي مِنْ أحْبَبْتَ‌ وَ لَكِنَّ اللـهَ يَهْدِي مَن يَشَآءُ و إنَّ هُدَي اللـهِ هُوَ‌ الْهُدَي را بعينه مشاهده نمايد ؛ « إذا أرادَ اللـهُ بِعَبْدٍ خَيْرًا فَتَحَ  عَيْنَ قَلْبِهِ» را مشاهده نـموده سـالك مجـذوب شود .

إلَهي تَرَدُّدي فـي الأثارِيوجِـبُ بُعـْـدَ‌ الْمَزار؛ فَاجْذِبْنـي بِجَذْبَه توصِلُنـي إلَي قُرْبِكَ، واسلُكْنـي  مَسالِكَ‌ أهْلِ الْجَذْبِ‌ ، وَ‌ خُذْ لِنَفسِكَ‌ مِن نَفْسي ما يُصْلِحُها . جَذبَه مِن جَذَباتِ الرَّبِّ تُوازي عَملَ الثَّقَلَيْن . ز سوداي بزرگان هيچكس نقصان نمي‌بيند .

طالع اگر مدد كند ، دامنش آورم به كف              

 

اربكشم زهي طرب ، ور بكشد زهي شرف          

ما بدان مقصد عالي نتوانيم رسيد       

 

هم مگر لطف شما پيش نهد گامي‌ چند             

تا به دنيا فكر اسب و زين بود              

 

بـعـد از آنـت مـركـب چــوبــيـن بـود                  

تا هبوبِ نسايمِ رحمت او را به كداميك از جزائر خالدات بحرين جلال و جمال كهدر خور استعداد و لائق حسن سعي او بود رساند . إنّ لِلَّهِ تَعالَي فـي أيّامِ دَهرِكُمْ نَفَحاتٍ ، ألا فَتَعرَّضوا لَها .

مراتب مزبوره منازل سير إلي اللـه و مجاهده في سبيل اللـه است ؛ يَأيُّهَا الإنسَانُ إنَّكَ كَادِحٌ إلَي رَبِّكَ‌ كَدْحًا فَمُلاَقِيهِ .

بعد از آن إنَّ الَّذينَ جاهَدوا فِينا كه سفر السّير في اللـه است خواهد بود ، و ذكر آن ضرورنيست بلكه مضرّ است

درِ ديـر مـي‌زدم مـن ز درون صـدا بـر آمـد             

 

كه تـو در برون چه كردي كه درون خانه آئي       

الإيـمانُ مَراتِبُ وَ مَنازِلُ لُوْ حُمِّلَتْ عَلي صاحِبِ الاِثْنَيـنِ ثَلاثَه لَتَقَطَّعَ كَما تَقَطَّعَ الْبيضُ  عَلَي الصَّفا . رَحِمَ‌ اللـهُ امْرُؤٌ [امْرَءً‌ا ـ ظ] عَرَفَ قَدْرَهُ‌ وَ لَم يَتَعَدَّ طَورَهُ .

چون نديدي شبي سليمان را              

 

تو چه داني زبان مرغان را      

 فَخُذْ مَآءَ‌اتَيْتُكَ وَ كُن مِـنَ الشَّاكِـرِينَ‌ . و لَـئِن شَكَرْتُمْ لأزِيـدَنَّكُمْ .

با كه گويم اندرين ره زنده كو   

 

بهر آب زندگي پوينده كو        

آنچه من گفتم به قدر فهم تست

 

مُردم اندر حسرت فهم درست

رَحِمَ اللـهُ امرَأ سَمِعَ قَولـي وَ عَمِلَ فَاهتَدَي بِهِ .

به يقين بدان كه به نحو مذكور ، هر كه شروع در سلوك نمايد ، در مرحله‌اي كه اجل موعود رسد ، در زمره وَ مَنْ يَخْرُجُ مِنم بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إلَي اللـهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ  أجْرُهُو عَلَي اللـهِ محشور گردد .

گر مرد رهي رهت نمودم . وَ اللـهُ يَقُولُ الْحَقَّ وَ هُوَ يَهْدِي السَّبِيلَ . آنچه بخاطر بود به قلم آمد ، تا كه را به كار آيد .

هر كس كه ز شهر آشنائي است      

 

داند كه متاع ما كجائي است            

حاجي ره هدي به خدا غير عشق نيست . گفتيم : زور اين باده نداني به خدا تا نچشي !وَالسَّلاَمُ عَلَي مَنِ اتَّبَعَ الْهُدَي . »

 

 

(به نقل از کتاب روح مجرد تالیف حضرت علامه سید محمدحسين حسيني طهراني)

 

 printEmail                                                         

 

چاپ ارسال به دوستان
 
نظرسنجی
نام:    
پست الکترونیک:    
تاریخ    
موضوع:    
متن:    

کد یا نوشته ای را که در این عکس می بینید دقیقا وارد کنید

اگر در دیدن این کد مشکل دارید با مدیر سایت تماس بگیرید 
نمایش کد جدید

 
 

کلیه حقوق در انحصار پرتال متقین میباشد. استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است

© 2008 All rights Reserved. www.Motaghin.com


Links | Login | SiteMap | ContactUs | Home
عربی فارسی انگلیسی