تفسير و شرح دعاي افتتاح«اللهُم اَذِنتَ لی فی دُعائکَ وَ مَسألَتِک...» 1 ) مقصود از اذن خداوند در دعاي بنده چيست ؟ شرعي ، عقلي ، فطري ؟ 2 ) سرّ آب ننوشيدن حضرت ابوالفضل عليه السّلام اتحّاد بين نفس ايشان و نفس اباعبدالـله عليه السّلام بود . 3 ) سرّ ميل ننمودن اميرالمؤمنين عليه السّلام حلواي اهدائي را . 4 ) يكي از فقرات وصيّت مهّم اميرالمومنين عليه السّلام از « نهج البلاغه » . 5 ) دستور اميرالمؤمنين عليه السّلام بر إعطاي پنج وَسَق خرما به شخصي و اعتراض بعضي به آنحضرت و جواب ايشان به او . 6 ) ذات ممكن فقير است و بايد از خداوند غنيّ درخواست نمايد. 7 ) تفسير آية«قُل يا عبادیَ الذين اَسرَفوا علي اَنفُسِهِم …» و آيات ديگر. 8 ) داستان عجيبي كه در « صحيح بخاري » از عمر بن الخطّاب بعد از ضربت خوردن او نقل شده است .

تفسير و شرح دعاي افتتاح « اَلحَمدُ لـله الذي لَم يَتّخِذ صاحِبَةً و لا ولداً‌...» 1 ) خلق و خلقت به معني ظهور و تجلّي است و در خداوند انفعال راه ندارد . 2 ) خداوند حدّي ندارد زيرا حدّ لازمه اش حدوث است و با قِدَم سازش ندارد . 3 ) معناي معيّت پروردگار با موجودات معيّت سِعي و إحاطي است . 4 ) وجود موجودات نسبت به پروردگار وجود ظِلّي و تَبَعي است . 5 ) اشعار نغز و غرّاي سعدي شيرازي در توحيد پروردگار متعال . 6 ) كلام مرحوم قاضي قَدّس الـله نفسه در مورد كتب سعدي شيرازي . 7 ) پيدايش حالات توحيدي در بعضي از سُلاك و داستان شاگرد مرحوم آقاسيّد جمال گلپايگاني (رحمةالـله عليه). 8 ) ذكر حضرت اميرالمؤمنين عليه السّلام در شب بدر « ياهو ، يا مَن لا هو الاّ هو » بود . 9 ) كتاب « توحيد علمي و عيني » قابل فهم نيست مگر براي كسي كه مُدَرِّس اسفار و فصوص باشد. 10 ) كيفيّت پيدايش مكاتبات بين عَلَمين : مرحوم آسيّد احمد كربلايي و شيخ محمّد حسين اصفهاني(رحمةالـله عليهما).

شرح و تفسير دعاي افتتاح«الحَمدُلـلهِ خالِقِ الخَلق باسِطِ الرزق ذی الجَلال والإکرام...» 1 ) بيان معناي صفات جماليّه و جلاليّه پروردگار . 2 ) تمثيل لطيف قُرب پروردگار به انسان در عين بُعد به مردمك چشم. 3 ) حقيقت « من » و « ما » قابل ديدن و تصور نيست . 4 ) خداوند عليّ أعلي جسم نيست و شكل و اندازه ندارد و لذا ديده نمي شود . 5 ) خداوند در عين دوري نزديك است و نجوا را مي شنود و با همه موجودات معيّت دارد . 6 ) پروردگار مانند حقيقت انسان است كه از همه به او نزديكتر است . 7 ) حقيقت انسان قائم به خداست يعني در رتبه اول خدا هست و در رتبة بعد انسان .

شرح وتفسير دعاي افتتاح« اللهمَ و صَلِّ علی علیٍّ اميرِالمومنين و وصیِّ رسولِ ربِ العالَمين» 1 ) عنوان « أميرالمؤمنين » از مختصّات حضرت عليّ بن ابي طالب علیه السلام است . 2 ) تعجّب ابوبرزه أسلمي از ديدن ابوبكر را بر فراز منبر رسول خدا و محاجّه او … 3 ) بحث مفصّل حضرت علامّه قدّس الـله نفسه درباره وصايت أميرالمومنين علیه السلام در هشت جلسه و بيان ساير صفات آنحضرت . 4 ) اخوّت اميرالمومنين عليه السّلام با رسول أكرم صلی الله علیه وآله وسلم و انكار عمر بن الخطاب آنرا . 5 ) أميرالمؤمنين عليه السّلام حجّت است بر جميع امّت . 6 ) أميرالمؤمنين عليه السّلام آيت كبراي الهي است . 7 ) پيغمبر أكرم صلی الله علیه وآله وسلم حجاب اقرب است و اگر نبودند أميرالمؤمنين عليه السّلام نبود . 8 ) تفاوت پيغمبر أكرم صلی الله علیه وآله وسلم و أميرالمومنين عليه السّلام تفاوت اجمال و تفصيل است .

شرح و تفسير دعاي ابو حمزه ثمالي ‍: « لستُ أتَّكِلُ في النََّجاة مِن عِقابك … 1 ) اتّكال و اعتماد فقط بايد به خداوند باشد . 2 ) خطبة حضرت اميرالمؤمنين عليه السّلام در روز عيد قربان در مورد عدم استحقاق عفو از گناه . 3 ) خداوند احسان خود را ابتدائي و بدون مزد و نعمتهاي خود را از روي كرم عطا مي كند 4 ) هيچ چيز در اين عالم بي حساب و كتاب نيست و به اندازه اي عجيب است كه عقل متحيّر مي ماند . 5 ) انسان از عهده شكر هيچ يك از نعمتهاي پروردگار بر نمي آيد . 6 ) حقيقت اعمال ما مجاز است و چيزي جز تحبّب نيست ولي همين مجاز قنطرة براي حقيقت است. 7 ) جمله بسيار لطيف مرحوم آيت الـله انصاري رحمة الـله عليه . 8 ) براي رسيدن به مقامات هيچ راهي جز عمل به دستورات شرع وجود ندارد . 9 ) عبادات اهل مجاز مانند نماز بي بي تميز خال دار است كه شيخ بهائي رحمة الـله عليه بيان مي كند . 10 ) از شرائط قبولي نماز طهارت دروني است .

تفسير و شرح دعاي ابو حمزة ثمالي : « اللهم اشغَلنا بذِكرِكَ و أعِذنا مِن سخطك » 1 ) معني « ورد » و « ذكر » در اصطلاح اهل معرفت . 2 ) گفتار حضرت امام باقر به امام صادق عليهما السّلام : اذا رضي الـله تعالي مِن العبد … 3 ) روش عبادت صحيح طريق رفق و مُدارا است . 4 ) عبادت سنگين, نفس را خسته مي كند . 5 ) نفس انسان هميشه زنده است و بدنبال چيزي مي گردد و بهترين چيز ذكر خداست . 6 ) نقل دو داستان از مرحوم قاضي قُدّس سّرُه در نجف اشرف. 7 ) حضرت سجّاد چگونه دعا كردن را عملاً به ما مي آموزند . 8 ) زيارت خانه خدا و رسول خدا در هر سال مستحبّ مؤكد است . 9 ) داستان مكّه رفتن يكي از همشيره هاي مرحوم علاّمه قدّس سّره . 10 ) حضرت امام حسن مجتبي عليه السّلام بيست و پنج مرتبه حجّ كردند . 11 ) آداب دعا كردن و نماز والدين. 12 ) داستان آميرزا نجمُ الدّين و خواب ايشان در مورد آسيّد محمدكاظم و نخواندن نماز والدين .

شرح و تفسير دعاي ابو حمزه ثمالي « سَيِّدي عَلَيكَ مُعَوَّلي وَ مُعتَمَدي و رَجائي وَ تَوَكُلي … 1 ) توحيد يعني همه صفات خوب را از خدا دانستن و او را منزّه از شرك قرار دادن . 2 ) هيچ كس از عهده شكر پروردگار برنمي آيد . 3 ) تنها جود وكرم پروردگار و رحمت واسعه او موجب آرزومندي بنده به مقام لقاءاوست . 4 ) اين مسأله كه جود و كرم پروردگار بي نهايت است جاي بسيار خوشوقتي و خوشبختي است . 5 ) روايت شريف نبوي « ألا و اِنَّ لِلّه في أيّامِ دَهرِكُم نفحاتٌ » و بيان لطيف حضرت علاّمه رضوان الـله عليه . 6 ) شكر نعمت پروردگار موجب مي شود خداوند هم نسبت به بنده اش شكربه جا بياورد . 7 ) داستان مجنون عامري و افرادي كه با او بحث در حقانيّت خلافت مي كردند و سخن او؛« حقّ با ليلي است » . 8 ) معني ولايت ‍: سپردن دل است به خداوند بنحوي كه تمام اختيار و اراده از انسان سلب شود . » 9 ) داستان سيّدي كه مي خواست حجّ كند و دستور استادش كه در بين راه با فلان بزرگ ملاقات‌نما. 10 ) داستان شخصي كه از بزرگي دستور خواست و دستور آن بزرگ كه : هر چه داري تبديل به پول نقد كن و بياور . 11 ) عمر و زندگي واقعي, ساعات و لحظاتي است كه آدمي به ياد پروردگار است . 12 ) أثرات گناهاني كه پردة عصمت را پاره مي كند . 13 ) أسماء و صفات إلهي نسبت به ذات اقدس او همچون اتّصال نور به خورشيدند . 14 ) كراهت مطالعه كردن در هنگام غروب و روايت نبوي در اين مورد .