بسم الله الرحمن الرحیم
شعري از حضرت حافظ در مدح پيامبر أکرم (صلي الله علیه وآله وسلم)
|
ستارهای بدرخشید و ماه مجلس شد |
|
دل رمیده ما را رفیق و مونس شد |
|
نگار من که به مکتب نرفت وخط ننوشت |
|
به غمزه مسله آموز صد مدرس شد |
|
به بوی او دل بیمار عاشقان چو صبا |
|
فدای عارض نسرین و چشم نرگس شد |
|
به صدر مصطبهام مینشانداکنون دوست |
|
گدای شهر نگه کن که میر مجلس شد |
|
خیال آب خضر بست و جام اسکندر |
|
به جرعه نوشی سلطان ابوالفوارس شد |
|
طربسرای محبت کنون شود معمور |
|
که طاق ابروی یار منش مهندس شد |
|
لب از ترشح می پاک کن برای خدا |
|
که خاطرم به هزاران گنه موسوس شد |
|
کرشمه تو شرابی به عاشقان پیمود |
|
که علم بیخبر افتاد و عقل بیحس شد |
|
چو زر عزیز وجود است نظم من آری |
|
قبول دولتیان کیمیای این مس شد |
|
ز راه میکده یاران عنان بگردانید |
|
چرا که حافظ از این راه رفت و مفلس شد |
اشعار مرحوم آیت الله شیخ محمد حسین غروي اصفهاني(کمپانی)
في مديحة سيدالكائنات و اشرف الموجودات سيدالمرسلين
و خاتم النبيين صلي الله عليه و آله و سلم
(چهارده بند)
بند اول
اي خاك ره تو خطۀ خاك پاكي ز تو ديد عالم پاك
آشفتۀ موي تست، انجم سرگشتۀ كوي تست افلاك
اي بر سرت افسر «لعمرك» وي زيب برت قباي لولاك
تاج سرت افسر لعمرك تشريب برت قباي لولاك
زيب سرت افسر لعمرك ديباي برت قباي لولاك
اي رهبر و رهنماي گمراه وي هادي وادي خطرناك
عالم ز معارف تو واله تو نغمه سراي «ما عرفناك»
يا أعظم صورة تجلّي فيها الله،ما أدقّ معناك!
دامان جلالت اي شهنشاه هرگز نفتد بدست ادراك
اي بنده و مدح چون تو شاهي؟ حاشاك از اينمديحه حاشاك
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند دوم
اي مظهر اسم اعظم حق مجلاي اتم و نور مطلق
اي نور تو صادر نخستين وي مصدر هر چه هست مشتق
ايعقل عقول و روح ارواح وي اصل اصول هر محقق
ايشمس شموس و نور انوار وي اعظم نيرات و اشرُق
اي فاتحۀ كتاب هستي هستي زتو يافته است رونق
در سير تو اي نبيّ ختمي ذوالغايه بغايه گشت ملحق
اي آيه اي از محامد تست قرآن مقدّس مصدِّق
وصف تو بشعر در نگنجد دريا نرود ميان زورق
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاک لما خلقت الافلاك
بند سوم
اي اصل قديم و عقل اقدم وي حادث با قديم توأم
در رتبه توئي حجاب اقرب بودي تو نبي و در گل آدم
طغراي صحيفۀ وجودي هر چند توئي كتاب محكم
با عزم تو چيست ايخداوند قدر قدر و قضاي مبرم؟
ملك و ملكوت در كف تست چون خاتمي اي نبي خاتم
از لطف تو شمه ايست فردوس وز قهر تو شعله اي جهنم
قد ملك است دربرت راست پشت فلكست در درت خم
قهم خرد و زبان گويا در وصف تو عاجزند وابكم
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلفت الافلاك
بند چهارم
اي صاحب وحي و قلب آگاه داراي مقام «لي مع الله»
اي محرم بارگاه لاهوت وي در ملكوت حق شهنشاه
اي بر شده از حضيض ناسوت بر رفرف عزّ و شوكت و جاه
وانگه ز سرادقات عزّت بگذشتي و ماند امين در گاه
اي پايۀ قدر چاكرانت بالاتر از اين بلند خرگاه
از شرم تو زرد چهرۀ مهر وز بيم تو دل دو نيم شد ماه
اين بوي بهشت عنبر ينست يا ذكر جميل تو درافواه؟
از نيل تو پاي وهم لنگست وز ذيل تو دست فهم كوتاه
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند پنجم
ملك و ملكوت از تو پر نور اي در تو عيان تجلّي طور
با روي تو چيست بدر انور؟ با موي تو چيست ليل ديجور؟
روي تو ظهور غيب مكنون موي تو حجاب سرّ مستور
در خطّۀ ملك استقامت قدّ تو باعتدال مشهور
اي از تو بپا نظام عالم وي بي تو جهان هباء منثور
اول رقم تو لوح محفوظ رشح قلمت كتاب مسطور
خر گاه تو فوق سقف مرفوع درگاه تو رشك بيت معمور
مداحي من ترا چنانست كز چشمۀ خورثنا كند كور
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند ششم
اي گوهر قدس و فيض اقدس وي صبح ازل إذا تنفّس
ذات تو ز هر بدي منزّه زالايش نيستي مقدّس
خاك در تست عرصۀ خاك فرمان بر تست چرخ اطلس
دست من و دامن تو؟ هيهات عنقا نشود شكار كركس
طبع من و وصف صورت تو؟ معناي دقيق و طفل نورس
مدح تو چنانكه لايق تست در عهدۀ خالق تو و بس
در نعت تو هر بليغ ابكم در وصف تو هر فصيح اخرس
نعت من و شأن تو؟ تعالي وصف من و قدر تو؟ تقدّس
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند هفتم
اي نقطۀ ملتقاي قوسين وي خارج از احاطۀ أين
اي واسطۀ وجوب و امكان وي مبدء و منتهاي كونين
اي رابطۀ قديم و حادث وي ذات تو جامع الكمالين
اي واحد بي نظير و مانند كز بهر تو نيست ثاني اثنين
جز تو كه نهاده پاي رفعت بر عرش، فكان قاب قوسين؟
غير از تو كه فيض صحبت دوست دريافت و لاحجاب في البين؟
ديديّ و شهيدي آنچه را «لا اُذنٌ سمعت و لارأت عين»
با قدر تو وصف من بود نقص با شأن تو مدح من بود شين
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند هشتم
اي بدر تمام و نيّر تامّ با نور تو نيّرات اجرام
در جنب تو، مبدلات لاشيء با بود تو، كائنات أعدام
اي نقش نخست و حرف اول وي امّ كتاب و امّ اقلام
اي مركز جملۀ دوائر آغاز ز تست و ز تو انجام
يكنفخۀ تست هر قدر فيض وز يك نظر تو هر چه انعام
عالم همه يك تجلّي تست از صبح ازل گرفته تا شام
اي محرم خاصّ محفل قدس وي بر همه خلق رحمت عام
مدح تو چنانكه درخور تست از ما طمعي بود بسي خام
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند نهم
اي آينۀ تجلي ذات مصباح وجود را تو مشكوة
اي ماه جمال نازنينت نور الأرضين و السماوات
چون شمس حقيقت تو سرزد اعيان وجود جمله ذرات
ذات تو حقيقة الحقائق نفس تو هويّة الهويّات
اي نسخۀ عاليات احرف وي دفتر محكمات آيات
اي پايۀ رتبۀ منيعت برتر ز مدارج خيالات
وي قامت معني رفيعت بيرون ز ملا بس عبارات
در نعت تو از عزيز كونين اين جمله بضاعتيست مزجاة
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند دهم
يا نير كل مظلم داج يا هادي كل راشد ناج
دين تو چو شمع عالم افروز آئين تو چون سراج وهّاج
اي صدر سرير قاب قوسين وي بدر منير اوج معراج
اي گشته جواهر حقائق در درج حقيقت تو ادراج
در حلقۀ بندگان كويت عقلست كمين غلام محتاج
در منطقۀ بروج قدرت بر جيست سماء ذات ابراج
بر فرق سپهر و فرقدانش خاك در تست درّة التاج
با قدر تو چيست هر دو گيتي؟ يك قطره كنار بحر موّاج!
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند يازدهم
اي عقل نخست و حقّ ثاني ذات تو حقيقة المثاني
مرآة وجود، چون توأش نيست يك صورت و يك جهان معاني
اي در تو جمال حقّ نمودار زيبندۀ تست «من رآني»
اي طور تجلّي الهي صد همچو كليم در تو فاني
گر كنه تو را كليم جويد طور است و جواب لن تراني
اي منشأ عالم عناصر وي مبدء فيض آسماني
اي پادشه سرير سرمد وي خسرو ملك جاوداني
اوصاف تو در بيان نگنجد ور هر سر مو شود زباني
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند دوازدهم
يا دافع جيشة الاباطيل يا دامغ صولة الاضاليل
قرآن تو برده حكم تورات فرقان تو كرده نسخ انجيل
بر خوان تو ريزه خوار ميكال طفلي است بمكتب تو جبريل
سيماي تو داده داد تكبير بالاي تو كرده كار تهليل
اي صورت تو برون ز تشبيه وي معني تو برون ز تمثيل
ذات تو مثال ذات بيمثل اوصاف تو فوق حدّ تكميل
مشكوة مقام جمع و اجمال مرآة مقام فرق و تفصيل
مدح تو و من؟ خيال باطل وصف تو و من؟ نتيجه تعطيل
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند سيزدهم
اي اصل اصيل و فرع ممدود وي جامع علم و دوحۀ جود
اي عين عيان و قلب عرفان وي گنج نهان و سر معبود
اي شمع جمال و نور مطلق وي شاهد بزم غيب مشهود
اين نشئه نه جاي جلوۀ تست ميعاد، شهود و يوم موعود
فرش ره تست عرش اعظم عرش تو بود مقام محمود
يا شافي صدر كل مصدور من أعذب منهل و مورود
از چشمۀ فيض تست سيراب دردار وجود هر چه موجود
مدح تو نه حدّ ممكناتست بي حد نشود محاط محدود
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
بند چهاردهم
اي فيض مقدّس از شوائب وي نور مهذّب از غياهب
ارواح ز فيض تو در أشباح اي مظهر واهب المواهب
آفاق به نور تو منوّر ايشمس مشارق و مغارب
ايجاد تو منتهي المقاصد إبداع تو غاية المطالب
جلّ الملك البديع صنه ما اودع فيك من عجائب!
يا من بفنائه الرواحل حلّت و اُ نيخت الركائب
خر گاه تو مطرح الاماني در گاه تو معقل الرغائب
با شأن تو چيست اين مدايح؟ با قدر تو چيست اين مناقب؟
فرموده بشأنت ايزد پاك
لولاك لما خلقت الافلاك
اشعاري از فؤاد کرماني در ستايش رسول اكرم «صلي الله عليه وآله و سلم»
لَعَمات وجهۀ ذوالمنن نه مشعشع آمدي از قدم
طلعات هستي ما خلق نه ملمّع آمدي از عدم
نه شموس حكمت و معرفت ز بروج عِلم زدي عَلم
نه ز عرش و فرش نشان بدي نه ز لوح و كرسي و از قلم
زنهان اگر نشدي عيان جلوات ذات محمّدي
هله آن مشيّت ذات حق كه جهان ظهور مشيّتش
صور عوالم كن فكان همه از بدايع حكمتش
ملكوت موت و حيات را متصرف آمده قدرتش
نرسد به دولت زندگي مگر آنكه مرد به دولتش
كه به هستي آمده نيستي ز تجلّيات محمّدي
به جلال حقّ كه نبرده پي احدي به حقّ جلال او
ملكوتيان جبروتيان شده محو و مات جمال او
چو وراي عقل بشر بود درجات عقل و كمال او
من بي زبان چه بيان كنم حسنات خلق و خصال او
خفق عظيم بيان كند خبر صفات محمّدي
هله آن كتاب حكيم حقّ كه مدوّن آمدن من لدن
شده سير ابحر سبعه را كلمات متقنه اش سفن
ز بيان او شده مرتفع درجات معرفت و مدن
صفحات هندسۀ جهان كه منقّش است به كلك كن
بود اين صنيعه مجملي ز مفصّلات محمّدي
چو حيات هر دو جهان بود جلوات پرتو ذات او
به جهان و هر چه نظر كنم نگرم به اسم و صفات او
بلي آنكه عاشق او شود به حيات اوست ممات او
بود اين حيات و ممات ما چو دو جلوه از جلوات او
من و عشق موت كه موت من بود از حيات محمّدي
چو كمال معجزه آن بود كه ترا ز مرگ رها كند
ز خدات صرف بقا دهد ز خوديت محض فنا كند
جذبات حقّ دل بنده را زشؤون خلق جدا كند
چو ثبات معجز احمدي همه نفي خدا كند
عدم است معجز انبيا بر معجزات محمّدي
چو قلم به لوح كريم زد رقم از بيان ظهور او
كلمات ورد فرشته شد همه داستان ظهور او
بود اين دفاتر انبيا همه در نشان ظهور او
پس از او به عترت او نگر تو در آسمان ظهور او
چه شموس لامعه هر يكي شده بيّنات محمّدي
لعَمات عرش از آن بود كه فروغ برده ز طلعتش
درجات كرسي از آن بود كه خضوع كرده به رفعتش
فلك و كواكب و اختران همه از ايادي قدرتش
شب و روز آيت مهر و مه چو برند سجده به تربتش
دو ملمّع اند به روز و شب ز ملمّعات محمّدي
چو مقام غيب پيمبران بود از شهود شهود او
احدي نيافت ز انبياء درجات قرب و صعود او
ز وجود بهره نبرد كس مگر از مطالع جود او
ز تعيّنات جهانيان چو مقدّس است وجود او
بود اين وجود جهانيان ز تعيّنات محمدي
چو به ذات مجتمع صمد همه اوست اوّل من سجد
ز فروغ سجده اصل او بود عبادت من عبد
متعالي آمده قلب او ز حدوث شرك و ز ما ولد
چو عيان در آينۀ دلش احدي نيامده جز احد
صلوات حق شده مشتمل همه بر صلوات محمّدي
ز وجود خلق او چو سبق گرفت به نور منير حق
ز تقدّم آمده نور او به ظهور اوّل ما خلق
به طفيل او همه خلق شد ارضين و كرسي نه طبق
چو بود مقام وجود او به وجود اول من سبق
همه كاينات حياتشان بود التفات محمّدي
ز محلّ فرق چو ما نشد به مقام جمع وصول او
كه نبود غير خدا كسي به خروج او به دخول او
بلي آنكه عارف حقّ شود چه صعود او چه نزول او
به شب عروج كه وعده شد به لقاي دوست قبول او
خبر خداست به ماخلق ز مشاهدات محمّدي
چو ظهور عقل و فؤاد ما ز فروغ آيت او بود
بركات و خير وجود ما همه از عنايت او بود
صلوات ما به روان او ثمر هدايت او بود
نه همين شفيع گناه ما شرف حمايت او بود
كه وجود ماست تفضّلي ز تفضّلات محمّدي
هله آن خديو كه از خدا به لعمرك است خطاب او
نرسد مشاعر خلق را كه كنند وصف جناب او
كه رسد به عالم وصف او كه جلال اوست حجاب او
تو بجوي شرح كمال او ز كلام او به كتاب او
كه مفصّل آمد مجملي ز مكاشفات محمّدي
چو لدي الجمال ظهور حقّ ظلمات خلق بود عدم
خبري نبوده حدوث را ز قدم به بارگه قدم
به خدا قسم كه خدا قسم نخورد مگر به خدا قسم
رقم خداي چه والسما قسم خداي چه والقلم
قسم تجلّي خود بود به صفات و ذات محمّدي
متجلّي آمده چون خدا به صفات احمد و اسم او
ز تجلّيات ظهور حقّ احدي نبوده به قسم او
كه رسد به گنج هويّتش كه وجود اوست طلسم او
چو بود حقيقت انبيا همه از فواضل جسم او
حكما چگونه برند ره به مجرّدات محمّدي
يم حكمتي ست كتاب او چه بواطنش چه ظواهرش
تو نكرده غوص به قعر يم چه بري ز درّ و جواهرش
در اين محيط كسي برد كه غريق اوست مشاعرش
تو بجو لئالي معرفت ز بطون سرّ و ضمائرش
كه بود كنوز رموز حقّ همه در نكات محمّدي
تو اگر ز امّت احمدي ملكات صدق و صفا بجو
دركات خشم و غضب بنه درجات سلم و رضا بجو
گرت آرزوي بقا بود ز طريق فقر و فنا بجو
ره رستگاري و عافيت به سراج علم و تقي بجو
كه به نور علم بپا بود علم نجات محمّدي
بجهان كُميْت[1] خود از جهان كه جهان كميتۀ[2] غم بود
طربش تعب نعمش نقم زر و درهمش همه هم بود
ز حدود شرع برون مرو اگرت بهشت ارم بود
قدم ثبات بجو كه دين همه در ثبات قدم بود
ز نزول آيۀ فاستقم[3] بنگر ثبات محمّدي
بگشاي بينش معرفت نه مكان ببين و نه لامكان
همه جا ظهور خدا نگر نه زمان بجوي نه لازمان
كه نبود و نيست بجز يكي همه در ظواهر و در نهان
بخود آي و با دل خود بگو كه ز كيست بينش و عقل و جان
به خدا ز چشم خدا نگر به توجّهات محمّدي
ز حجاب ظلمت حس درآ لمعات وجه خدا نگر
بگشاي ديده چو مشتري مه آفتاب لقا نگر
چو فنا فناست مجو تو بقا بجوي و بقا نگر
ملكوت غيب و شهاده را همه در ظهور و خفا نگر
كه مشعشع آمده هر يكي ز تشعشعات محمّدي
چو سرشت آدم پاك دم ز خداست قابل تربيت
كه رسد ز مايۀ بندگي به علو پايۀ سلطنت
همه كس نيافت به سعي خود ره اين شرافت و منزلت
چه سعادت اين كف خاك را كه رسد به جنّت معرفت
در اين بهشت گشوده شد ز مجاهدات محمّدي
كه ز دست نفس گمان برد كه بدست خويش امان برد
به يقين امان نبرد كسي مگر اين امان به گمان برد
دهد آنكه دست بدست او تو گمان مدار كه جان برد
كه زدست نفس بدست خود گه پنجه پنجه توان برد
شكنند ساعد او مگر به مساعدات محمّدي
ز ازل به آب محبّتش چو مخمر آمده ذات ها
تو بگو فؤاد مديح او كه دهد جلاي صفات ما
چه غم از هلاك بدن ترا كه بروج است نجات ما
چو درين قوالب عنصري به حيات اوست حيات ما
نبود چگونه ممات ما به تبع ممات محمّدي
[1] - اسب سرخ مو. و جهان فعل امر است و شاعر در آوردن جناسهاي مختلف نهايت استادي را به كار برده است.
[2] - اين لغت فرنگي است Comite به معني انجمن، جرگه
[3]- مراد آيۀ شريفۀ «فاسْتقِمْ كما اُمرت و مَن تابَ مَعَكَ و لا تطْغوا...»آيۀ 112 سورۀ هود / 11 است و نيز آيۀ «فَلذلك فَادع وَ اسْتقمْ كَمااُمرتْ» آيۀ 15 سورۀ شوري 42.
|
