مرتضى حسينی پاسخ دهنده: حضرت آية اللـه حاج سيد محمد محسن حسيني طهراني
کد:28879/1140تاریخ پاسخ: 11/10/1389 12:00:00 ق.ظ گروه: شناخت و مطالعه کتب اولیاء

استحباب پاسخ سلام به صورت کتبی-عمل به دستورات و اذکار سلوکی می بایست تحت اشراف فرد خبیر باشد

سؤال: سلام علیکم ورحمۀ الله وبرکاته 1. با توجه به بیانات فقها رضوان الله تعالی علیهم در رد سلام غیر شفاهی (همچون غائب یا نامه) و روایات باب، آيا قدر متقین استحباب رد است؟ وآيا مي توان با تمسك به سیره حضرت رسول أكرم وأئمة هداة معصومين عليهم السلام وجوب رد اينگونه سلام را ثابت کرد؟ (با توجه به اینکه حضرات معصومین علیهم السلام جواب سلام نامه ها را می نوشته، و خود نیز مثلا امام حسین علیه السلام ابتداء در نامه سلام می نوشته اند) وآیا اساسا می توان با تمسک به وجوب فوری رد سلام شفاهی، این گونه سلام هایی که فاقد جنبه فوریت هستند را سلام شرعی قلمداد نکرد؟ آیا تشخیص مسأله به عرف راجع نیست؟ علی العموم آیا جواب سلام نامه و موارد غیر مباشر، جزء مکارم اخلاق نیست؟! 2. در رابطه با کتب شیخ أكبر قدس سره وشيخ كبير رضوان الله تعالى عليه كه فرموديد قابل استفاده براي عموم نيست، آيا فرموده شما مخالف با بيانات خود شيخ أكبر قدس سره درباره كتاب هاي گوناگون خودشان نيست. مگر نه این است که در باره مثلا كتاب (مواقع النجوم ومطالع أهلة الأسرار والعلوم) خود فرموده اند اين كتاب را براي همه طبقات مسلمان تاليف كرده اند، چه مبتدی و چه متوسط و چه استاد کامل، بلکه فرموده اند این کتاب انسان را از استاد بی نیاز می کند، بلکه استاد به این کتاب نیازمند است و هر که این کتاب به دستش رسید با توکل بر خداوند از آن استفاده کند. این نص گفتار شیخ اکبر است: (یغني عن الأستاذ، بل الأستاذ محتاج إليه، فإن الأستاذين فيهم العالي والأعلى، وهذا الكتاب على أعلى مقام يكون الأستاذ عليه، ليس وراءه مقام في هذه الشريعة التي تعبدنا بها. فمن حصل لديه فليعتمد بتوفيق الله عليه، فإنه عظيم المنفعة. وما جعلني أن أعرّفك بمنزلته إلا أني رأيت الحق في النوم مرتين وهو يقول لي: أنصح عبادي، وهذا من أكبر نصيحة نصحتك بها، والله الموفق...). وبالجملة منظور آن است كه آیا می شود به دل را به (کتب حضرت شیخ محیی الدین عربی رضوان الله علیه منوط به معرفت وافی نسبت به مبانی فلسفه و عرفان است و هر کسی نمی تواند استفاده کند) خوش کرده و دل های عاشق را از آشنایی با کتب اصیل عرفانی بر حذر داشت؟!! در آخر، آیا می توان در دوران أمر بین گفتار شیخ أکبر قدس سره (که به فرموده حضرت آقای قاضی قدس سره بعد از معصوم علیهم السلام کسی به علو قدر ایشان نیامده) وبین فرموده شما سید بزرگوار، گفتار شما را ترجیح داد؟! در پایان از اطاله حدیث جثیث وجأث جديث معتذر و از جوث داران جثیث حث حثیث خواستارم.

پاسخ:

هوالعلیم
و علیکم السلام و رحمة الـله.
پاسخ سوال اول: قدر متیقّن و ماهو المتعارف و علیه السیرة وجوب ردّ سلام است بصورت شفاهی و به لحاظ ترتّب ملاک استحباب آن در غیر صورت شفاهی .
 واما مسئله حضرت شیخ محی الدین أعلی الـله مقامه:
فرمایشات ایشان منافاتی با عرائض حقیر ندارد.عرض بنده این است که رعایت دستورات سلوکی و اذکار باید با اشراف فرد خبیر باشد و چه بسا در بعضی از اذکار و دستورات تغییراتی بر حسب اختلاف نفوس و تفاوت حالات پیدا می شود و خودسرانه عمل کردن چه بسا افراد را با مخاطره هایی مواجه خواهد ساخت.
و اینکه ایشان می فرمایند این کتاب برای همه است ، منظور اینست که با هدایت و ارشاد خبیر همه می توانند استفاده کنند.