سمينار ديدگاههاي اسلام در پزشكي پاسخ دهنده: حضرت آية اللـه حاج سيد محمد محسن حسيني طهراني
کد:90107/1741تاریخ پاسخ: 12/11/1390 12:00:00 ق.ظ گروه: مسائل پزشکی

تغییرجنسیت و رحم اجاره ای

سؤال: كمیسیون احكام مربوط به ازدواج در بیماري‏هاي مختلف‏ 1) آزمایشات اجباري در مورد بیماري‏هاي ذیل (مثل آزمایشاتي كه اكنون براي ابتلاء به بیماریهاي مقاربتي بصورت اجباري انجام میشود) از جنبه شرعي چه حكمي دارد؟ 1 در مورد بیماریهاي خوني مثل تالاسمي، هموفیلي. 2 در مورد بیماریهاي آمیزشي. 2) در مورد بیماریهائي كه موجب فسخ نكاح مي‏شود و مواردیكه به لحاظ علم پزشكي قابل برگشت میباشد چه حكمي دارد؟ مثال: 1 افضاء 2 قرن‏ 3 جذام‏ 3) در مورد برص تعریف چیست؟ حدود چیست؟ و اگر علم پزشكي بگوید كه برص به معني لك و پیس جز اشكال زیبائي سرایت در پي ندارد، حكم چه میباشد؟ 4) با پیشرفتهاي علمي موجود كه امكان رشد جنین (لقاح نطفه و تخمك زن) در خارج بدن وجود دارد و پس از انجام اینكار (با رعایت موازین شرعي) در صورتي كه مادر رحم نداشته باشد آیا میتوان اقدام به جایگزیني و پرورش جنین آزمایشگاهي در رحم مادر بزرگ یا اقرباي نسبي و یا سببي و یا رحم بیگانه (رحم كرایه اي) نمود تا رشد یابد؟ حكم طفل چگونه است؟ (بویژه از لحاظ مسائل ارثي و حقوقي). 5) حكم تغییر جنسیت از نظر اسلام در موارد زیر چیست؟ 1 دو جنسي حقیقي (فردي كه از نظر ژنتیكي نه مرد و نه زن اطلاق میگردد) 2 فردي كه اصالتاً مرد ولي تا به حال در جامعه بعنوان زن زندگي و یا حتي چندین سال است كه ازدواج كرده است. 3 همین مسأله در مورد مردي كه اصالتاً زن است و تا به حال مرد قلمداد مي‏شده است. 4 پس از تغییر جنسیت احتمالي وضعیت ازدواجي و حقوقي هر یك از موارد فوق چگونه است؟

پاسخ:

هوالعلیم.
1ـ اشکالی ندارد. البته در صورتی که هیچ طریقی برای تشخیص غیر از معاینه وجود نداشته باشد.
2ـ در مواردی که ذکر شده است ایرادی ندارد.
3ـ برص یک نوع بیماری است که چهره‌ی انسان را از میزان طبیعی خارج می‌سازد به نحوی که مشخص و بارز شود نه مقدار کم آن که چندان از نظر عرف قابل توجه و اعتنا نمی‌باشد. در این صورت نیز مانعی ندارد.
4ـ اشکال ندارد. و می‌توان نطفه را پس از لقاح آزمایشگاهی که از زن و شوهر شرعی در حال استخراج نطفه گرفته شده باشد در رحم دیگری قرار داد، ولی احتیاط این است که غیر از مادربزرگ باشد. و طفل مانند سایر اطفال به پدر و مادر حقیقی که نطفه از آن‌ها گرفته شده است ملحق می‌شود و سایر احکام بر او مترتّب می‌شود.
5ـ در مورد عدم جنسیّت حقیقی نمی‌توان فرد را به یکی از دو طرف برگرداند. و اما در دو مورد دیگر اشکالی ندارد.
6ـ طبعا ازدواج فسخ خواهد شد و هیچ ارتباطی بین دو طرف باقی نخواهد ماند ولی تعهدات شرعی در دوران نکاح باید ملاحظه گردد.