پاسخ دهنده: حضرت آية اللـه حاج سيد محمد محسن حسيني طهراني
کد:98084/1747تاریخ پاسخ: 12/11/1390 12:00:00 ق.ظ گروه: مسائل پزشکی

وظایف دکتر داروساز در قبال بیمار

سؤال: سؤالات مربوط به داروسازي و تجویز نسخه‏ 1 با توجّه به اینكه تشخیص بیماري و تجویز دارو بعهده پزشك معالج واگذار شده و طبق قوانین موجود داروساز موظف به تحویل داروي تجویزي میباشد، آیا داروساز نسبت به عوارض یا عواقب مضره ناشي از تجویز غیر علمي یا غیر ضروري و احیاناً تجویز بر اساس سودجوئي و غیره ضامن است؟ و با توجّه بشرح فوق و با توجه به اطلاع علمي از عوارض مترقبه بعدي بري الذمه میباشد؟ 2 نظر باینكه قانوناً تجویز دارو بعهده داروساز نمیباشد (به استثناي داروهاي بدون نسخه) چنانچه مریض بحال اضطرار مراجعه نماید و با توجه به فوریت در صورت ندادن دارو و منجر به نقص، جرح و یا فوت بیمار گردد. آیا داروساز در عواقب فوق متهم به قصور است؟ 3 با توجه باینكه در كشف و توسعه داروهاي جدید یكي از مراحل نهائي قبل از ورود دارو به بازار آزمایش روي انسانهاي داوطلب سالم یا بیمار بمنظور ارزیابي اثرات و عوارض دارو میباشد و همچنین در مورد داروهاي رایج المصرف نیز بعضاً بمنظور بررسي و تحقیق اثرات جدید لازم است روي انسانها انجام شود چنانچه این امر منجر به عوارض نامطلوب روي این افراد گردد، آیا علیرغم داوطلب بودن افراد تحت آزمایش، ذمّه اي بعهده محقّقین میباشد؟ 4 حرمت و نجاست استفاده از الكل اتلیك (اعم از منابع تخمیري، شیمیائي و صناعي) در طب و داروسازي بصورت موضعي (زداینده، خشك كننده، ضد عفوني كننده) و خوراكي اعم از اینكه خوردن آن جنبه داروئي داشته باشد مثل سم زدائي متانول و یا بصورت جزئي فرعي در یك فرآورده داروئي مایع بعنوان حلال یا محافظ وارد شده باشد را تعیین فرمائید؟ 5 با توجّه به اینكه برخي از داروهاي ضروري و حیاتي از منابع حرام یا نجس مثل اعضاء یا دفعیات انسان یا حیوان تهیه میگردند و اصولاً اینگونه داروها از كشورهاي خارج و غیر مسلمان وارد میشوند حكم شرعي مصرف اینگونه داروها در انسان و نیز معامله بر روي آنها چیست؟

پاسخ:

هوالعلیم.
1ـ بلی داروساز باید طبق وظیفه و تکلیف شرعی مصلحت را به بیمار گوشزد نماید.
2ـ اگر داروساز تشخیص دهد تأخیر در دارو ممکن است موجب ضرر و هلاکت شود، واجب است اقدام نماید و در غیر این صورت شرعا ضامن است.
3ـ خیر
4ـ چنانچه الکل ابتدائاً مایع باشد، نجس است و در غیر این صورت مثل تخمیر و امثاله پاک است.
5ـ اشکال ندارد.